Blog 115 jaar #41: 1985: Doelpuntenfestijn tegen HFC Haarlem

Zelden zal er zo weinig aandacht zijn besteed aan een wedstrijd met tien doelpunten. Excelsior besloot het seizoen 1984-1985 op 2 juni 1985 met een 5-5 gelijkspel bij HFC Haarlem, maar de Nederlandse dagbladen besteedden nauwelijks aandacht aan het doelpuntenfestijn: ‘Haarlem en Excelsior waren lief voor elkaar. In een gezapig partijtje zomeravondvoetbal scoorden beide vijf keer. Haarlem was het best in de eerste helft, Excelsior in de tweede.’

Meest doelpuntrijk
Een korte samenvatting voor een wedstrijd met tien doelpunten, op dat moment het meest doelpuntrijke gelijkspel ooit in de Eredivisie. Alleen Het Vrije Volk besteedde een dag later uitgebreider aandacht aan de wedstrijd. Een logische verklaring voor de weinige aandacht kan zijn dat het seizoen voor aanvang van de laatste speelronde al lang en breed beslist was, ook voor de nummers negen (HFC Haarlem) en dertien (Excelsior).

Toeschouwers
Ook het publiek liep niet warm voor deze wedstrijd. ‘Slechts duizend, ondanks de tien doelpunten, zich vervelende toeschouwers’ hadden het ervoor over hadden om naar het Haarlemstadion te komen. De publieke interesse voor het betaalde voetbal was al het gehele seizoen problematisch te noemen. In veel Nederlandse dagbladen werd in een terugblik op de competitie aandacht besteed aan de fors teruggenomen toeschouwersaantallen. Gemiddeld trok een wedstrijd in de Eredivisie dat seizoen slechts 7.500 toeschouwers. Het was een daling van tien procent en dit leidde tot een totaal verlies van naar schatting zes miljoen gulden.

Vakantiestemming
Dat de duizend toeschouwers zowel HFC Haarlem als Excelsior vijf keer zagen scoren, was te wijten aan een gebrek aan motivatie: ‘Haarlem en Excelsior hebben de laatste speeldag van de competitie in vakantiestemming doorgebracht’. Letterlijk en figuurlijk, want het was een warme dag. Omdat er bovendien niets meer op het spel stond, gingen de spelers niet tot het uiterste. Bovendien werden er amper overtredingen gemaakt, waardoor beide ploegen in aanvallend opzicht volkomen vrij werden gelaten.

Fair Play trofee
Het leidde ertoe dat scheidsrechter Jan Manuel in zijn afscheidswedstrijd werd getrakteerd op de gemakkelijkste wedstrijd in zijn carrière: ‘Hij hoefde praktisch niet te fluiten; alleen als er weer eens gescoord was’. Het was niet verrassend dat Manuel nauwelijks hoefde in te grijpen. In totaal kregen Excelsior en HFC Haarlem in het gehele seizoen slechts achttien gele kaarten. De spelers van Excelsior werden met acht gele kaarten het minst vaak bestraft en pakten daardoor de Fair Play trofee van HFC Haarlem af, dat jarenlang de ‘vriendelijkste’ ploeg had.

Hattrick
Excelsior liet in het eerste kwart van de wedstrijd vooral Piet Keur volkomen vrij. De aanvaller van HFC Haarlem had na 22 minuten, in een tijdsbestek van twaalf minuten, al drie keer gescoord en bracht zijn seizoentotaal met deze hattrick op dertien. Nog voor het tweede doelpunt van Keur, besloot trainer Rob Jacobs in te grijpen. Voorstopper René van Eck werd verhuisd naar de spitspositie en Graeme Rutjes zakte twee linies terug om Keur af te stoppen. Binnen zeven minuten zag Rutjes, die de stand een minuut na de 1-0 achterstand al gelijk had getrokken, de aanvaller zijn hattrick complementeren. Nog voor rust stond was de stand 4-2, door doelpunten van André Wasiman (Excelsior) en Wim Balm (HFC Haarlem).

Stapje meer
In de tweede helft, na een dubbele wissel aan de kant van Excelsior, waren de rollen omgedraaid. De Kralingers liepen net wat harder en deden steeds een stap meer. Omdat HFC Haarlem tevreden leek te zijn met vier doelpunten, leidde Excelsior achttien minuten voor tijd met 5-4. Binnen zes minuten na de rust stond het al gelijk door het tweede doelpunt van André Wasiman en een strafschop van Ton van der Padt.

Henk van Goozen
Na een, voor die middag, zeldzame doelpuntenstilte van twintig minuten, zorgde Henk van Goozen voor de voorsprong van Excelsior. De aanvaller, die eerder in de wedstrijd een strafschop miste, werd met twaalf doelpunten clubtopscorer en is met 35 doelpunten in de Eredivisie nog altijd de Kralingse clubtopscorer aller tijden op het hoogste niveau. HFC Haarlem werd na de achterstand wakker en Wim Balm zorgde met een mooi schot voor de 5-5 eindstand.

Twaalfde plaats
Het doelpuntrijke gelijkspel werd op de valreep samen met de wedstrijd tussen degradanten NAC Breda en PEC Zwolle ’82 (7-3) de meest doelpuntrijke wedstrijd van het seizoen. In 1991 eindigde daarnaast alleen de wedstrijd tussen RKC Waalwijk en FC Twente in een nog doelpuntrijker gelijkspel (6-6). Excelsior eindigde het seizoen 1984-1985 met dertig punten (twee punten per overwinning) op de twaalfde plaats en handhaafde zich daarmee voor het derde seizoen op rij in de Eredivisie.

HFC Haarlem
Excelsior speelde na deze wedstrijd nog zestien keer tegen HFC Haarlem, voornamelijk in de Eerste Divisie. Op vrijdag 22 januari 2010 was Excelsior de laatste tegenstander van HFC Haarlem in het betaalde voetbal (3-0 overwinning). Drie dagen later vroeg de Haarlemse club faillissement aan, waarna de ploeg uit de competitie werd genomen. Niet veel later werd de amateurclub Nieuw HFC Haarlem opgericht, dat een maand later al fuseerde met HFC Kennemerland. Haarlem-Kennemerland komt in het seizoen 2017-2018 uit in de Zaterdag Vierde Klasse B.