Blog 115 jaar #19: De Tovenaar van Kralingen

Op 4 december 2015 zei Mounir El Hamdaoui het volgende in een groot interview met AD Sportwereld: ‘Jullie zijn aardige jongens hoor, daar gaat het niet om. Maar die interviews… Ik hou er niet van om in de kranten te staan. Of op tv te komen. Zo ben ik altijd geweest. Ik weet nog dat ik mijn eerste interview gaf als speler van Excelsior. Dat vond ik direct al niks. Ik hoef niet op de voorgrond.’

Het moet in de zomer van 2002 zijn geweest dat zijn ‘eerste interview’ plaatsvond. Het jaar ervoor had El Hamdaoui als eerstejaars A-junior al minuten gemaakt in het eerste elftal en nu zat hij aan de bar in het spelershome. Als volwaardig selectiespeler van Excelsior, dat in de Eredivisie uitkwam. De Kralingers waren het seizoen ervoor via de nacompetitie gepromoveerd en gaven zichzelf zo het mooist denkbare cadeau voor het eeuwfeest.

Een prater was het ventje van zeventien niet echt, al gaf hij keurig antwoord op al mijn vragen. Het ging vooral over voetballen op straat, want daar lag zijn basis. Pas op zijn elfde bezocht hij de open dag van Excelsior en werd lid. Daar moest hij zich vooral aanpassen, want het was anders dan op straat. ‘Hoewel je altijd voor de winst gaat, zijn mooie passeerbewegingen op straat net zo belangrijk. Met een mooie beweging iemand poorten, dat is heel vernederend voor je tegenstander.’

Waarom was hij eigenlijk niet eerder lid geworden van een voetbalclub? ‘Gewoon, omdat ik voetballen op straat veel leuker vond.’ Ook vertelde hij: ‘Een bal overspelen, dat was ik helemaal niet gewend. Op straat draaide het vooral om acties maken. Ook keek ik altijd met mijn hoofd naar de grond, naar de bal. Dat is me bij Excelsior afgeleerd.’ Dankzij de jeugdtrainers was hij meer een teamspeler geworden, maar: ‘Wat ik doe als ik straks in de eredivisie een tegenstander door zijn benen kan spelen? Hij lacht: Dan zal ik dat zeker niet laten.’

Adrie Koster liet hem debuteren in het betaalde voetbal. Ook in zijn eerste seizoen Eredivisie mocht hij veel minuten maken. Hij kwam tot 21 wedstrijden en twee doelpunten. Excelsior degradeerde en in de eerste divisie scoorde hij zeventien keer in 33 wedstrijden. Hij kwam er ook achter dat hij ondanks zijn talent niet alles kon maken. Toen hij in de uitwedstrijd tegen TOP Oss een penalty opeiste, trok Danny Buijs de bal uit zijn handen om hem aan vaste strafschoppennemer Michel Breuer te geven. El Hamdaoui werd direct gewisseld door een woedende Henk van Stee.

In 2004-2005 speelde El Hamdaoui nog maar veertien wedstrijden voor Excelsior, waarin hij elf keer scoorde. Hij had zich inmiddels zo in de kijker gespeeld dat het Engelse Tottenham Hotspur, waar Martin Jol manager was, zich meldde. De Engelsen waren bereid een transfersom over te maken. Hij speelde vervolgens op huurbasis voor Derby County en keerde in 2006 terug in Nederland bij Willem II. Vervolgens kwam hij uit voor AZ, Ajax, Fiorentina, Malaga CF, Umm-Salal SC en Al-Taawoun.

Wie het lijstje clubs ziet, kan niet anders dan concluderen dat zijn overstap naar Ajax in 2010 een keerpunt is geweest. ,,Hij werd er zonder uitleg ineens naast gezet’’, zegt hoofd opleiding Marco van Lochem van Excelsior, die als jeugdtrainer een bijzondere band met El Hamdaoui opbouwde. ,,Ineens werd hij gezien als een lastige jongen, maar dat verdiende hij niet.’’

Van Lochem leerde hem kennen als tweedejaars B en trainde hem in de A-jeugd. ,,Zijn carrière ging als een raket’’, weet hij. ,,Hij was een jongen met een eigen mening, maar die mening was wel beïnvloedbaar omdat hij wist dat wij hem wilden helpen om hem beter te maken.’’

Kenmerkende anekdote is dat Van Lochem hem in de uitwedstrijd tegen ADO Den Haag eens opstelde als centrale verdediger: ,,Hij had altijd zo veel commentaar op de verdedigers, dat ik hem wilde laten ervaren dat verdedigen soms heel lastig is. Ik nam hem mee in mijn auto en heb hem één op één uitgelegd wat ik van hem verwachtte: ‘Jij mag nu laten zien dat jij het beter kan.’ Hij heeft daar wel van geleerd.’’

Van Lochem erkent dat El Hamdaoui voor mensen die hem niet goed kennen, soms lastig te peilen was: ,,Hij had iets mysterieus over zich, iets afstandelijks en arrogants misschien, terwijl dat helemaal niet zo is. Hij is een fantastisch mens, met een hart van goud. Als je zo’n goede voetballer bent als hij willen mensen altijd iets van je, misschien dat je zijn houding in dat licht moet zien. Hij is altijd eerlijk en dat zorgt soms voor ongemakkelijke interviews. Typisch Mounir, maar wel heel puur.’’

,,Excelsior is groot geworden door erg bezig te zijn met de mens achter de voetballer en daardoor krijgen jongens als Mounir hier veel meer begrip dan bij andere clubs. Het gaat om het team, maar wedstrijden worden beslist door het individu. Vaak hadden we zoiets van: waar maken we ons druk om, we hebben Mounir. Maar als hij een keer niet speelde, wist je: dit gaat lastig worden…’’

Van Lochem gaf hem ooit zijn bijnaam ‘De Tovenaar van Kralingen’. ,,Dat ontstond toen een journalist mij vroeg: hoe zou jij hem noemen? Dat mysterieuze past wel bij een tovenaar. Zijn kracht is dat hij vanuit het niets iets kan creëren, een team over een dood punt kan helpen. Ik heb hem dingen zien doen, waarvan mensen later dachten: heb ik dat nou echt gezien?’’