Blog 115 jaar #22: Excelsior AKAI reist door Japan

,,Ik had nog nooit gevlogen, dus dit was een aardige vuurdoop voor mij’’, kijkt Aad Leenheer terug op de trip die Excelsior in 1981 maakte naar Japan. ,,Ik herinner me dat ik na terugkomst van die reis dezelfde dag of de dag erna vertrok op vakantie naar Torremolinos. Ik had dus meteen aardig wat vliegkilometers gemaakt.’’

Het was zijn eerste seizoen bij de selectie van Excelsior en hij ging als jongste speler mee toen de selectie aan het eind van het seizoen 1980-1981 een unieke reis maakte door het land van de rijzende zon. Dit gebeurde op uitnodiging van sponsor AKAI, dat met de rondreis het voetballen wilde promoten en uiteraard ook het eigen merk.

Niet voor niets speelde Excelsior daar als ‘Excelsior AKAI’ en droegen de spelers shirts met de naam van het elektronicamerk erop. Om nog meer aandacht te genereren had Rob Albers bovendien een gastspeler meegevraagd: Willem van Hanegem. Hij was na zijn vertrek bij FC Utrecht clubloos en ging daarom graag mee.

Op 10 juni stapte het gezelschap – waaronder achttien spelers – in het vliegtuig voor een vlucht van zeventien uur. André Wasiman was de enige selectiespeler die niet meeging, hij had in deze periode tentamens. Voor de meeste spelers was dit een bijzondere trip. ,,Zeker met de club waren de meeste jongens dit niet gewend’’, zegt toenmalig assistent-trainer Joop van Daele. ,,Verder dan een trainingskamp net over de Belgische grens waren ze niet geweest.’’

Excelsior was dat seizoen gedegradeerd, maar dat werd handig verzwegen. ,,Feitelijk waren we nog eredivisieclub’’, lacht Leenheer. Excelsior speelde vier wedstrijden in Japan. ,,Tegen fabrieksteams. De velden waren heel slecht. Die Japanners waren wel handig aan de bal en behoorlijk snel, maar tactisch was het minder. De tribunes zaten ook niet erg vol, maar onze wedstrijden werden wel uitgezonden op televisie.’’

Van Hanegem speelde vanzelfsprekend in alle wedstrijden mee, al viel hij twee keer uit. De camera’s zoomden op dat moment op hem in en dus op de naam AKAI, wat het inhuren van de ‘sterspeler’ nog succesvoller maakte. ,,Hij was de regisseur in het veld’’, zegt Leenheer over ‘de Kromme’. ,,Als jonkie had ik zoiets van: elke bal bij hem inleveren, en ik weet zeker dat er meer zo dachten.’’

Buiten de wedstrijden om zagen ze hem overigens weinig. ,,Hij zat vooral op zijn kamer, mengde zich weinig in de groep’’, herinnert Leenheer zich. Van Daele: ,,Willem gedroeg zich zoals Willem, wat betekende dat hij buiten de wedstrijden om niet op de voorgrond trad. Hij nam deel aan het programma, maar daarnaast was hij veel op zichzelf.’’

De wedstrijden verliepen behoorlijk succesvol. Van Yanmar Osaka (1-2), Furukawa (1-3) en Fujica (0-2) werd gewonnen. Alleen het duel tegen tegen Matsuda ging met 2-1 verloren (doelpunt Van Hanegem). Deze wedstrijd werd gespeeld nadat de selectie eerder die dag een bezoek had gebracht aan het monument ter nagedachtenis aan de atoombomaanval in 1945 op Hiroshima, waarbij 200.000 doden vielen.

‘Niemand heeft het als oorzaak aangewezen, maar (.) we verloren omdat we er niet met ons hoofd bij waren’, verklaarde Van Daele destijds in Het Vrije Volk. Leenheer: ,,Dat bezoek was inderdaad indrukwekkend. We bezochten onder meer een kerk die daar deels was blijven staan na de bom. Of we daardoor verloren weet ik niet, maar ik weet wel dat iedereen heel erg onder de indruk was van dat bezoek.’’

Tijdens de reis waren er vanzelfsprekend veel plichtplegingen, zoals een receptie met de hoogste baas van AKAI. Leenheer: ,,Logisch, want zij hadden de hele reis betaald. Het was tot in de puntjes geregeld en op zijn Japans heel stipt en keurig. Die receptie was heel luxe, met heerlijke sushi en zo.’’

Van Daele: ,, Op die party’s gingen we op volgorde van belangrijkheid naar binnen. De Japanners wachtten ons applaudisserend op en wij maar buigen. De dochter van een sponsor was trouwens met ons mee als tolk. Zij studeerde Japans en kon zo het een en ander voor ons vertalen, want we verstonden er zelf helemaal niets van…’’

,,Van Tokyo naar Osaka gingen we met die supersnelle trein, daarin zit je als een grootvorst. Het was alles bij elkaar een heel bijzondere reis. Al die recepties waren heel formeel en dat valt niet mee met een groep voetballers. Allemaal plaatboeven, vol humor. We kregen bovendien overal van die Japanse rijstwijn en als je daar twee, drie glaasjes van op had ging je vanzelf dansen. Zelfs als je helemaal niet kon dansen. Gelukkig hebben ze dat allemaal netjes doorstaan, haha.’’

Leenheer: ,,We kregen ook iets van duizend gulden zakgeld. De prijzen in Tokyo lagen overigens behoorlijk hoog, dus als je veel kocht, was je dat geld zo kwijt. Het maakte allemaal ontzettend veel indruk, want alles was daar groot en druk. Ik herinner me een zebrapad van wel dertig meter breed waar je elkaar bij wijze van spreken moest vasthouden om elkaar niet kwijt te raken. En overal waar je keek hingen lichtreclames, vooral van AKAI. Indrukwekkend.’’

Wat hij ook bijzonder vond, was het bezoek aan een massagesalon, waar Japanse vrouwen klaarstonden om de voetballers te masseren. ,,Journalist Jan D. Swart was ook mee op reis en hij zei: ik betaal voor jou. Ik vond dat wel wat, zo’n massage. Al bleek het uiteindelijk iemand van 90 kilo te zijn die mij masseerde, haha.’’

Na meer dan veertig uur vliegen, vijftien uur in bussen zitten en een treinreis van in totaal zes uur keerde het gezelschap op 23 juni terug in Nederland. Een ervaring rijker en een flink bedrag armer. Leenheer: ,,Een heleboel jongens namen cadeautjes mee en dus gingen er flink wat extra kilo’s mee naar huis. We moesten daardoor zo’n 20.000 gulden aan vrachtkosten afrekenen.’’