Blog 115 jaar #47: Rob Jacobs had passie en veel humor

‘Een lege clubkas, een trainer die in onmin leeft met zijn superieuren, contractuele perikelen en (nog) niet uitbetaalde premies.’ Op 9 juni 1982 promoveerde Excelsior in Velsen dankzij een 1-1 gelijkspel tegen Telstar op doelsaldo naar de Eredivisie. Het Vrije Volk vatte de situatie bij de club samen met bovenstaande woorden.

Trainer Hans Dorjee had twee maanden daarvoor overigens al laten weten dat hij zou opstappen bij Excelsior. Zijn opvolger was ook al bekend: Rob Jacobs. Hij was eerder als speler actief geweest bij Excelsior en was assistent van Thijs Libregts.

Voorzitter Jaap Bontenbal had alle vertrouwen in Jacobs, maar algemeen werd aangenomen dat Excelsior niet heel succesvol zou worden in de Eredivisie. Het tegendeel bleek waar. De promotie in 1982 was het begin van de meest succesvolle periode uit de clubgeschiedenis, waarin Excelsior vijf seizoenen achtereen in de Eredivisie actief zou zijn. Iets wat pas in 2018 geëvenaard zou worden.

,,Dat we het vijf jaar volhielden, was uniek voor Excelsior’’, zegt Aad Leenheer. ,,Natuurlijk werden we elk jaar als degradatiekandidaat getipt, maar toch wisten we er steeds weer in te blijven. Dat is overigens tegenwoordig niet anders. Ook nu wordt Excelsior steeds bij de degradanten genoemd.’’

,,Er zat voor ons geen druk op’’, weet André Wasiman. ,,We konden vrijuit spelen. Zeker als wat jongere speler dacht je niet over degraderen na. Gewoon lekker voetballen, dat is wat we deden.’’ Dat ging overigens heel aardig, zeker in het eerste seizoen. In 1982-1983 eindigde Excelsior als negende, de hoogste positie die ooit werd behaald. In het seizoen 1980-1981 lukte dit eerder.

,,Het geheim was om van een groep spelers zoveel mogelijk een eenheid te maken’’, vertelt Rob Jacobs zelf. ,,Dat valt niet mee, want nummer twaalf die vindt het maar niks dat je niet voor hem kiest. Toch moet je ook die speler belangrijk maken. Aanvoelen wat een groep nodig heeft. Ze konden goed voetballen en waren heel brutaal. Mijn taak was om mijn bevlogenheid over te brengen op de groep.’’

Leenheer: ,,Het was echt een team en Jacobs speelde daar een heel belangrijke rol in. Hij stond op de juiste momenten tussen het team of erboven. Probeerde maar niet iets te doen buiten het raamwerk, want dan werd je teruggefloten. Hij wist de touwtjes op de juiste momenten strak te houden. De homogeniteit was de belangrijkste factor voor ons succes, maar vergis je niet, we hadden ook gewoon een heel aardig elftal. Met jongens als Graeme Rutjes, Frans Struis, Carlo van Tour, Ton Pattinama. Dat waren geen verkeerde spelers.’’

Wasiman: ,,Jacobs had een enorme passie en veel humor. Hij bracht alles met humor of het nou goed of slecht nieuws was. Hij had het vermogen om meer dan elf personen het gevoel te geven dat ze gingen voetballen. Op de wedstrijddag kon het zo zijn dat je er ineens niet bij stond. Dan dacht je: volgens mij hebben we dat vrijdag doorgenomen, heb ik een schouderklopje gehad, waardoor ik dacht: ik ga voetballen. En dan stond je er toch niet in…’’

Leenheer: ,,Het gebeurde wel dat Jacobs een minuut voordat we naar buiten gingen, ineens een mop begon te vertellen. Lag iedereen helemaal in een deuk, ging ineens dat belletje van de scheidsrechter. Dan was de druk eraf en konden we lekker gaan voetballen.’’

Jacobs: ,,Als we tegen Ajax speelden, zei ik: ‘Die gasten hebben ook gewoon een vader en moeder, net als wij. Laat nou zien dat wij ook uit een goed nest komen.’ Henk van Goozen werd niet voor niets de Braziliaan genoemd. Hij kon zo goed voetballen. We speelden tegen PSV en ik zei: ‘Als die Ernie Brandts op je afkomt, even door zijn stokken douwen die bal. Dan stop je, dan draait hij zich om en doe je het nog een keer.’ En hij deed het, die Henk.’’

In 1983-1984 eindigde de ploeg als dertiende, het jaar erna als twaalfde en Jacobs sloot zijn periode in Rotterdam af met een vijftiende plek. ,,Journalist Dick van den Polder riep in het eerste jaar: ‘Jullie gaan een heel lastig jaar krijgen.’ We bleven erin met 32 punten, waarna hij zei: ‘Maar het tweede seizoen wordt nog lastiger…’ Dat heeft hij volgehouden tot ik in 1986 naar FC Groningen vertrok.’’

Wasiman: ,,Natuurlijk was het bijzonder dat we er steeds in bleven, want Excelsior had het laagste budget van de Eredivisie. Juist omdat we niet het gevoel hadden dat het een drama zou zijn als we zouden degraderen, was het extra bijzonder dat het toch steeds lukte. Onze wedstrijden trokken ook behoorlijk wat publiek en de mensen stonden hier natuurlijk heel dicht op het veld. Achter de dug-out stonden altijd twee broers en die gaven Jacobs tactische aanwijzingen. Daar werd hij helemaal gek van. Hilarisch. Vooral als het niet goed ging.’’

Hoogtepunten waren er voldoende, volgens Leenheer: ,,Zo wonnen we in 1982 in de Kuip met 1-0 van PSV. Na ons speelde Feyenoord vervolgens tegen FC Utrecht (4-1) en we hebben meer van dat soort dubbels gespeeld in de Kuip. Overigens hebben we in die periode ook Feyenoord uitgeschakeld in het bekertoernooi.’’ Dit was op 18 november 1984, het werd 1-2 door twee Kralingse treffers van Henk van Goozen.

In het seizoen 1986-1987 ging het alsnog mis. Jacobs was dus vertrokken naar FC Groningen en werd opgevolgd door Henk Wullems. Wat volgde was een heus rampseizoen, waarin Excelsior vanaf de eerste speeldag onderin stond en achttiende en laatste zou eindigen. Op 10 mei 1987 viel het doek en kwam een eind aan een periode van vijf seizoenen eredivisievoetbal in Kralingen.

,,Natuurlijk ben ik er trots op dat ik Excelsior vier jaar achtereen in de Eredivisie heb gehouden’’, kijkt Jacobs terug. ,,Nu spelen ze ook voor het vijfde seizoen op het hoogste niveau, maar ze zijn er vier keer ingebleven onder leiding van drie verschillende trainers. Ik deed dat in mijn eentje, met hulp van geweldige assistenten zoals Cor Pot en Joop van Daele. We hebben 44 wedstrijden gewonnen in de Eredivisie, dat record gaat er nooit meer aan. Al mag Excelsior van mij voor altijd in de Eredivisie blijven!’’