Blog 115 jaar #1: Oprichting van een voetbalvereeniging

26 juli 2017

,,Den 23 Juli 1902 werd door een troepje Kralingsche jongelui besloten tot oprichting van een voetbalvereeniging, welke den naam ‘Excelsior’ kreeg’’, schreef Leen van der Steen in het jubileumboekje dat in 1927 verscheen ter gelegenheid van het 25-jarige bestaan van de club. Hij werd zelf in 1907 lid van Excelsior , was van 1929 tot 1947 voorzitter, maar gaf toe dat hij ‘voor de eerste 5 jaren van het bestaan onzer vereeniging mijn licht ergens anders heb moeten opsteken’.

Archiefmateriaal uit deze beginperiode is er niet. De club moest in 1906 noodgedwongen tijdelijk verhuizen van Woudestein en juist hier zit de breuklijn tussen wel en geen archiefmateriaal. Echt veel kwamen we pas te weten over Excelsior toen vanaf 1921 het clubblad verscheen onder de bezielende leiding van diezelfde Leen van der Steen. Wat we daarvoor over Excelsior weten, is veelal afkomstig uit de bestaande jubileumuitgaven.

De oprichtingsdatum is duidelijk en dat dit in Kralingen gebeurde ook. Als locatie wordt in sommige bronnen de Sionstraat genoemd en van daaruit lijkt één van de jonge oprichters herleidbaar: Johannes Blok. Hij woonde met zijn moeder op nummer 33. We kunnen echter niet met zekerheid zeggen dat deze vijftienjarige knaap ook echt degene was die volgens de overlevering met de clubnaam Excelsior kwam.

In verschillende uitgaven werden de namen genoemd van enkele mede oprichters: H. Versloot, A. Boom, C.J. Kuipers, G.M. de Jongh, C.P. Rademaker, M. de Jonge en de gebroeders Verschoor. Het bestuur bestond uit de volgende mannen: F. van der Meulen (voorzitter), C.J. Kuipers (secretaris), C.P. Rademaker (penningmeester), Jac. van Voorst (commissaris) en A.M. de Jonge (commissaris).

Een aantal van deze mannen bleek in 1907 – het jaar van de oudst bewaard gebleven ledenlijst – geen lid meer. Uit beschikbare bronnen en met hulp van het stadsarchief heb ik een aantal oprichters getraceerd. Nelis Rademaker (18 jaar oud in 1902), Jac. van Voorst (18) en Cornelis Jacobus Kuipers (16) waren in 1907 nog wel lid. Van Voorst overleed in 1971 op 87-jarige leeftijd. Kuipers in 1943 op 57-jarige leeftijd en Rademaker kwam kort na de oorlog – op 17 december 1945 – om het leven toen hij als medewerker van de spoorwegen door een goederentrein werd overreden. De gebroeders Verschoor waren in 1907 ook nog lid van Excelsior.

Van veel andere oprichters bleek het lastig om informatie te vinden. Opvallend is trouwens de gemiddelde leeftijd van de oprichters. Zij waren nog jonge jongens, wat het verhaal dat Excelsior werd opgericht door mannen die werkzaam waren in het onderwijs, lijkt tegen te spreken. Misschien dat de onderwijzer die ook op nummer 33 van de Sionstraat stond ingeschreven, de jongens destijds heeft geholpen, maar dat is slechts een aanname.

Tenslotte iets over de oorsprong van de club. Het Rotterdamsch Parool schreef in 1962: ,,Op het Veemarktterrein, dat toen voornamelijk uit koolas bestond, voetbalden destijds ook de oprichters van Excelsior. Knapen van een jaar of 17, 18 uit de omgeving van de Dijkstraat en de Vredenoordkade. (.) Zij voetbalden ook op de kale zandvlakte naast ‘regentenoord’ Woudestein.’’

Ook het boek uit 1952 noemt de Veemarkt ‘waar de oprichters hun eerst prille schreden hebben gezet toen zij palen maakten van een uitgetrokken jas of broek of van enkele stenen’. Elders staat: ,,Kralingse jochies, die op het open veld langs de spoorbaan naast de publieke buitenplaats van de Gemeente, ‘Woudestein’ genaamd, een balletje trapten.’’ En na de oprichting ‘kon met toestemming van de gemeente Rotterdam (.) op de open gras- en zandvlakte ‘Woudestein’ lustig worden gepild.’

In de begintijd kleedden de voetballers zich om in ‘een keuken achter een café op de Honingerdijk’, wat zou verwijzen naar het nog steeds bestaande In Den Rustwat. Dit werd genoteerd door Van der Steen, die pas in 1907 lid werd van Excelsior. Hij was ook degene die begon met het archief en later redacteur werd van het clubblad. Veel van wat we nu over Excelsior weten, hebben we dan ook aan deze archivaris te danken en aan zijn opvolgers Henk Zon en Aad Libregts.

Reageren kan via info@sbvexcelsior.nl

Meer Geschiedenis

do 14 maart 2024

ESPN Doc over het kampioenschap van 1974

Maandagavond 18 maart is de documentaire ‘De Kampioenen van ‘74’ voor het eerst te zien op…

Lees meer

vr 17 november 2023

Documentaire over Jan Bak: Vooruit naar vroeger

De documentaire ‘Vooruit naar vroeger’ vertelt het bijzondere verhaal van Trudy Bak, kleindochter van Jan Bak…

Lees meer

Blijf op de hoogte

van al het nieuws rondom Excelsior.

Aanmelden

Aanschaffen

Eredevisie ESPN Vriendenloterij

Aankomende wedstrijden

Go Ahead Eagles vs
Excelsior

Eredivisie

Zaterdag 30 maart, 2024

20:00, De Adelaarshorst

Tickets

Excelsior vs
PSV

Eredivisie

Dinsdag 2 april, 2024

20:00, Van Donge & De Roo Stadion

Tickets

PEC Zwolle vs
Excelsior

Eredivisie

Zaterdag 6 april, 2024

20:00, MAC³PARK Stadion

Tickets

Aankomende wedstrijden

Go Ahead Eagles vs
Excelsior

Eredivisie

Zaterdag 30 maart, 2024

20:00, De Adelaarshorst

Tickets

Excelsior vs
PSV

Eredivisie

Dinsdag 2 april, 2024

20:00, Van Donge & De Roo Stadion

Tickets

PEC Zwolle vs
Excelsior

Eredivisie

Zaterdag 6 april, 2024

20:00, MAC³PARK Stadion

Tickets

Aankomende wedstrijden

Go Ahead Eagles vs
Excelsior

Eredivisie

Zaterdag 30 maart, 2024

20:00, De Adelaarshorst

Tickets

Excelsior vs
PSV

Eredivisie

Dinsdag 2 april, 2024

20:00, Van Donge & De Roo Stadion

Tickets

PEC Zwolle vs
Excelsior

Eredivisie

Zaterdag 6 april, 2024

20:00, MAC³PARK Stadion

Tickets

Aankomende wedstrijden

Go Ahead Eagles vs
Excelsior

Eredivisie

Zaterdag 30 maart, 2024

20:00, De Adelaarshorst

Tickets

Excelsior vs
PSV

Eredivisie

Dinsdag 2 april, 2024

20:00, Van Donge & De Roo Stadion

Tickets

PEC Zwolle vs
Excelsior

Eredivisie

Zaterdag 6 april, 2024

20:00, MAC³PARK Stadion

Tickets